Titel
Geselbord
Objectnummer
1864
Beschrijving
‘Warm welkom’ voor zigeuners
Aan de Kraanpoort hing vroeger dit ‘geselbord’: je zou worden afgeranseld met takkenbossen en worden gebrandmerkt met gloeiend ijzer als je ‘heijden’ was. Want dan was je niet welkom in de stad, ook al had je (nog) niets misdaan. ‘Heidenen’ betekende toen alleen ‘zigeuners’ (ook al waren dat christenen). Dit – overigens zeldzame, bijna unieke – geselbord was dan ook alleen op zigeuners gericht. Waarschijnlijk konden de meeste zigeuners niet lezen. Maar ook analfabeten zouden de boodschap op dit bord wel moeten begrijpen.
Geselborden werden opgesteld aan de stadspoortingang om te waarschuwen dat lijfstraffen werden gegeven bij overtreding van een gebod. Dit bord hing bij de Kraanpoort in Roermond. Het Overkwartier van Gelderland, waartoe Roermond behoorde, bepaalde in 1713 dat ‘Aegiptiens ofte Heijen’ de stad niet mochten binnengaan, op straffe van geseling en brandmerking. Bepalingen om Sinti en Roma te weren zijn al vanaf het midden van de zestiende eeuw bekend in het gebied. Afgebeeld is een man, aan de handen gebonden aan een paal, ruggelings zichtbaar. Rechts een beul met een bos takken in zijn opgeheven arm, links een beul met een stok. Rechts onder een bak met gloeiende kolen en brandijzer. Tekst: STRAFF DER HEIJDEN. Voorzien van een afdakje en zijkanten.
Objectnaam
Datering
1710
Materiaal
Afmetingen
hoogte: 57.5 cm
breedte: 40.8 cm
diepte: 15.0 cm